نیلوفر آبی مینیاتور

نامهای متداول: نیلوفر آبی، نیلوفر آبی مصری، بشنین، واتر لیلی، لوتوس، نیلوپر، نیلوبرگ، نیلوفل، كرنب ‌الماء، حب ‌العروس

نام انگلیسی: Egyptian lotus و Water Lily و lotus

نام علمی: NYMPHAEA CAPENSIS

خانواده: تیره نیلوفرآبیان  (Nymphaeaceae)

رنگ گل: گونه های مختلف طیف رنگ متفاوتی از سفید تا کرم و صورتی تا آبی و قرمز را در بر میگیرد.

شکل گل: دارای گل‌ها دوجنسی ، منفرد ، منظم با گلپوش دو ردیفی. اندام‌های گل پائینی یا جزء به جزء به تخمدان متصل است. دارای حداقل ۳ عدد گلبرگ در یک یا چند ردیف و ۳ تا ۶ عدد کاسبرگ و به تعداد زیاد پرچم.

میوه: میوه بسته به گونه به شکلهای متفاوت برگه، فندقه یا سته مانند است. دانه‏ ها سیاه ‏رنگ و چهارگوش به طول 5 میلیمتر هستند.

اندازه حد اکثر: حدود 150 تا 250 سانتیمتر گسترده میشود.

فصل گلدهی: از اواخر بهار تا اوایل پاییز

برگ: برگ‌های متناوب، قلبی یا صفحه ‌ای شکل

خاستگاه و موطن گیاه: بومی جنوب قاره آفریقا به خصوص آفریقای جنوبی

توضیحات در مورد گیاه و شرایط نگهداری آن:

گیاهان خانواده نیلوفرآبی گیاهانی هستد آبزی، شناور، دارای ریزوم

نیلوفر آبی مصری گل ملی کشور مصر است.

در ایران نیلوفر، نماد ایزدبانو آناهیتا بوده‌است.

در برخی روایت‌های اسطوره‌ای ایرانی، میترا در میان گل نیلوفر زاده شده است.

گل نیلوفر در تخت جمشید و در نقش برجسته‌های آن حک شده‌است. در حجاری‌های طاق بستان کرمانشاه هم گل نیلوفر مربوط به زمان ساسانیان دیده می‌شود.

آب از نظر تزیین باغ ها و پرورش و تغذیه گل ها وظیفه مهمی را در گل کاری و کشاورزی ایفا می کند. وجود یک استخر در باغ های بزرگ، نه تنها از لحاظ تسهیل در آبیاری و مرطوب کردن هوای محیط اهمیت دارد، بلکه برای کاشتن بعضی از گیاهان آبی که فقط در محیط آبی رشد می کنند (مانند نیلوفر آبی) جای مناسبی است.

پرورش نیلوفر آبی در آپارتمان از طریق بذر در سال اول منجر به گل دادن نمی شود. در اینجا روش نگهداری و پرورش آن را در خانه از هر رو طرق ازدیاد با بذر و پیاز در چند مرحله توضیح میدهیم:

پرورش نیلوفر آبی در خانه از طریق بذر:

ابتدا پوسته بیرونی دانه های بذر نیلوفر آبی را با یک سوهان ترم مانند سوهان ناخن خراش میدهیم. این کار به افزایش شانس موفقیت ما کمک می کند . در مواردی که پوسته خراش داده نشده باشد احتمال شکست در جوانه زنی بذر وجود بیشتر خواهد بود و ممکن است به پوسیده شدن دانه قبل از جوانه زدن منجر شود.

دانه ها را در یک لیوان آب گرم  بیندازید آب نباید کلر داشته باشد و باید هر روز تا زمانی دانه نیلوفر آبی جوانه بزند آب آن را عوض کنید. پس از روز اول خیساندن، دانه باید به نزدیک به دو برابر اندازه اصلی خود متورم شود.

دانه های شناور تقریبا همیشه نابارور خواهند بود. اگر این دانه ها را مانند دیگران، متورم نمی شوند آنها را دور بیندازید تا آب را کثیف نکنند.

ادامه تغییر آب روزانه حتی پس از دانه جوانه بذر بایستی ادامه یابد. شما باید ظریف تر این کار ا انجام دهید. رشد باید پس از چهار یا پنج روز از خیساندن شروع شود، لازم است چند روز بیشتر صبر کنید تا نهال حداقل  به 15 سانتیمتر قبل از انتقال برسد.

گیاه را به یک ظرف 10 تا 20 لیتری منتقل کنید، چون ظرف یک گیاه نیلوفر آبی جوان باید فضای کافی برای رشد فراهم می کند.  یک سطل پلاستیکی سیاه به دلیل توانایی آن به حفظ گرما مناسب تر است. قبل از انتقال بذرهای جوانه زده به ظرف خاکی شامل دو قسمت رس و یک قسمت ماسه رودخانه ای تهیه کرده و داخل ظرف بریزید به طوریکه حدود 10 سانتیمتر عمق خاک باشد و ظرف را پر از آب کنید.

فرو کردن دانه در خاک.  دانه نیلوفر آبی بدون فرو کردن مناسب ممکن است از خاک خارج شده و در نهایت شناور بر روی سطح آب بماندبه آرامی دانه را در خاک فرو کنید به طوری که جوانه بذر بیرون از خاک و رو به بالا بماند.

آب گلدان را کم کنید. عمق آب باید حداکثر 40 سانتی متر و دمای آن حدود 20 درجه سانتیگراد باشد.

دیگر نگران نباشید به زودی گیاهی مستقل و زیبا خواهید داشت.

پرورش  نیلوفر آبی در خانه از طریق پیاز (غده):

غده نیلوفر آبی را در یک کاسه بزرگ پر از آب ولرم قرار دهید. کاسه را تا زمانی که غده در سطح آب است پر نگه دارید. غده باید روی آب شناور باشد. کاسه را در محلی نزدیک یک پنجره گرم  قرار داده و آب آن را هر سه تا هفت روز عوض کنید.

غده به نور مستقیم خورشید  نیاز دارد. غده را  دردمای انجماد قرار ندهید.
گیاه نیلوفر آبی در عرض چند هفته از جوانه میزند.

اندازه مناسب ظرف به نوع گونه نیلوفر آبی شما بستگی دارد. لوتوس کوچک به یک کاسه کوچک با حجم حدود 10 لیتر و نیلوفر آبی بزرگ ممکن است به یک ظرف 200 لیتری نیاز داشته باشد.

ظرف خود را با خاکی که شامل حدود 60 درصد خاک رس و 40 درصد شن و ماسه رودخانه است پر کنید اما حدود 5 تا 10 سانتیمتر از فضای خالی در بین بالای خاک و لبه گلدان از آب پر باشد.

به آرامی غده را در خاک فرو کنید اما بیش از حد آنرا دفن نکنید و دقت نمایید که جوانه آن رو به بالا باشد. همچنین میتوانید از یک تکه سنگ ب روی غده برای جلو گیری ار شناور شدن آن استفاده کنید.

منتظر بمانید تا گیاه شما بالغ شده و از گلهای زیبایش لذت ببرید.

نکات نگهداری از نیلوفر آبی:

حفظ درجه حرارت آب در بالای21 درجه سانتیگراد.( این گیاه تنها در دماهای بالا یا بالاتر رشد می کند.

گیاهان لوتوس در آفتاب کامل رشد میکند، اما اگر برکه شما در آفتاب کامل قرار گرفته استمراغب آفتاب سوختگی برگ های آن باشید.
از افزایش دما به بالای 35 درجه سانتیگراد برای جلوگیری از سوختن برگ ظریف آن ممانعت کنید.
هرس نیلوفر آبی خود را در صورت لزوم .حذف برگ های زرد، اما تنها قطع  کردن ساقه هایی که بالاتر از سطح آب است.
کود دهی به نیلوفر آبی با قرص خصوص  که برای استفاده با گیاهان آبزی ساخته شده است انجام می گیرد. انواع کوچک فقط نیاز به حدود 2 قرص، اما گونه های بزرگ ممکن است به 4 قرص نیاز داشته باشند.
اگر در حال رشد نیلوفر آبی خود را از دانه، در طی اولین سال رشد بارور نیست.
آغاز کود دهی پس از  آن انجام میگیرد که غده یک نیلوفر آبی جوانه ای با شش برگ تولید کرده باشد.
اضافه کردن کود در هر سه تا چهار هفته توصیه شده است.
کود دهی را قبل از اینکه گیاه به خواب فرو رود قطع کنید.
شته ها و کرم شناخته شده به برگ نیلوفر آبی جذب می شوند، بنابراین شما ممکن است نیاز به استفاده از مقدار کمی از آفت کش پودر در برگها به منظور کشتن این آفات داشته باشید با این حال، از آنجا که آفت کشها مایع هستند مراقب سوختن برگها ناشی از مقدار زیاد آفت کش باشید.

آب مناسب:

آب معمولی در محدوده PH از 5 تا 8

روشهای ازدیاد و تکثیر:

تکثیر با پیاز: پیاز این گیاه می تواند مدت زمان نسبتا طولانی بدون بارندگی در یک بستر خشک رودخانه زنده بماند و در فصل باران که بستر رودخانه و یا باتلاق پر می شود، به جوانه و گل بنشیند.

تکثیر با بذر: برای زیاد كردن نیلوفر آبی كاشتن بذر آن امكان دارد ولی چون كاشتن بذر نیلوفر تا گل دادن آن چهار سال طول میكشد كمتر مبادرت به كاشتن بذر مینمایند. برای این کار دانه های بذر نیلوفر آبی را پس از رسیدن بلافاصله باید در جایی باتلاقی کاشت.

ساده ترین و آسانترین روش تكثیر این گل تقسیم ساقه های زیر زمینی آن در بهار میباشد .

اگر استخر یا بركه ای كه در آن نیلوفر آبی میكارند دارای لجن و یا گل و لای باشد میتوان برای زیاد كردن گل نیلوفر قطعه ای از ریشه آنرا به سنگی بسته به كف استخر بیاندازید. بدین ترتیب از همانجا سبز شده و برگهایش روی آب می آید .

نیاز های نوری:

نیلوفر آبی در آفتاب کامل با کمی سایه جزئی رشد می کند (6 ساعت آفتاب مستقیم در روز) و بهترین مکان رشد آن در آب نسبتا کم عمق است اما آفتاب کامل برای آن ایده آل است.

دما و آب و هوای ایده آل:

کاشت آن نباید در آب باید سردتر از 24 درجه سانتیگراد انجام شود اگر آب بیش از حد سرد باشد، گیاه وارد حالت خواب میشود. دمای ایده آل برای آن 30 درجه سانتیگراد است.

کاربردها:

به عنوان گیاه آبزی گیاهان رو آبی برای تزیین برکه ها و محوطه سازیها

استفاده دارویی از تمام بخش های گیاه

خواص دارویی و درمانی:

طبع گل آن سرد و ریشه گرم و خشك و تخم آن سرد و خشك است.

دمكرده گل‌های آن باعث كاهش نیروی جنسی می‌شود.

بوئیدن گل آن برای تقویت دماغ (مغز) و قلب مفید می‌باشد.

دمكرده گل آن خواب‌آور و تسكین دهنده سردرد است.

دمكرده گل آن برای خشونت سینه و سرفه‌های گرم مفید می‌باشد.

جهت ورم حلق كمی از ریشه آن را در دهان نگه دارید.

نگه داشتن نیلوفر آبی در دهان جهت بیماری دیفتری مفید است.

از خواص بذر نیلوفر آبی برای رفع سوء مزاج استفاده می گردد

طریقه مصرف:

نیلوفر آبی گونه‌های مختلفی دارد و دارای آلكالوئید نوفارین، نمفئین در ریشه آن و نمفالین در گل‌های آن و نمفارین در شكوفه آن وجود دارد و به خاطر همین تركیبات باید در خوردن نیلوفر آبی بسیار احتیاط گردد و زیر نظر پزشك استفاده شود.

طرز تهیه و مصرف دمکرده تخم نیلوفر:

7 – 10  گرم از تخم سائیده آنرا در یک لیتر آبجوش ریخته و بمدت 15-10 دقیقه با حرارت ملایم آنرا دم کنید ، سپس صاف کرده و روزانه 4-3 قاشق غذاخوری قبل از غذا میل کنید.

کود دهی:

از کودهای شیمیایی دارای فسفر و نیتروژن بالا میتوان برای رشد بهتر این گیاه استفاده کرد.

آفات و بیماریها و عوارض:

از جمله آفات این گیاه میتوان به شته ها و بیماری قارچی اشاره کرد که باید از آنها اجتناب نمود.

انواع  گونه ها:

 نیلوفر آبی زرد (سرده)

 نیلوفر آبی مصری

نیلوفر آبی اوندینه

نیلوفر آبی سفید

Nymphaea ampla

نیلوفر آبی شنلی

نیلوفر آبی آفریقای شرقی

نیلوفر آبی گیگانتی

نیلوفر آبی ببری

نیلوفر آبی موزی

نیلوفر آبی قرمز و آبی

Nymphaea pygmaea

Nymphaea “Attraction”

نیلوفر آبی ذره‌ بینی